woensdag 13 mei 2020

13 mei 1945: Het verhaal van twee broers


V75: Vrede, Vrijheid en Varsseveld:aflevering 29/32                                              Afl.1 

Deze blogposting vormt geen onderdeel van het oorlogsverhaal van Grad Boumans en Riek van Teeffelen zoals verteld in Die Stadsen. Deze blogposting is gebaseerd op informatie van Tonny, de dochter van Grad's broer Johan.

Bijschrift toevoegen
Verhuisbericht van Johan uit de Arnhemsche Courant van 2 april 1938 (Bron: Delpher.nl)

Grad had in 1936 meegewerkt aan de sluis Sint Andries in Heerewaarden en was daarna richting Arnhem gegaan, waar hij werk vond op een steenfabriek in Meinerswijk. Zijn broer Johan kwam in 1938 de kant van Arnhem op. Hij is in de kost geweest in Elden ( gemeente Elst ) op de Meinerswijkschestraat 48, dicht bij de steenfabriek. 

Op 10 mei 1939 trouwt hij met Geertje Vink en zij krijgen gedurende de oorlog twee kinderen: Wim (1940) en Tonny (1944). Zij gingen na hun trouwen wonen op de Jasmijnstraat 3 in Arnhem in de wijk Heijenoord, dichtbij het rangeeremplacement van de spoorwegen en Station Arnhem.

Johan en Geer met de kinderen moesten ook tijdens de Operatie Market Garden hun huis verlaten en trokken via de brug van Westervoort naar familie in Lathum in de Liemers. Omdat het te druk werd met evacués op de boerderij in Lathum, kwamen Johan en Geer met de kinderen terecht bij de familie Siebelink aan de Grote Veldstraat 6 in Angerlo. Dit moet in 1945 zijn geweest want de dochter van de familie heeft Tonny nog leren lopen. De familie heeft  het daar erg goed gehad. De familie Siebelink had een boerderij met melkvee en een stuk land waarop groente werd verbouwd.

Het was daar rustig en er gebeurde niet veel. Wel vond in Angerlo een incident plaats met Wim. Hij stond ooit in het open veld, toen er een bombardement plaatsvond. Ouders en familie hebben staan te schreeuwen om hem naar huis te krijgen, maar hij hoorde het niet. Maar dat incident is goed afgelopen.

Tonny weet nog te vertellen, dat haar vader samen met zijn zwager van moeder's kant een keer door de Duitsers werden aangehouden. "Geen idee waar ze naar toe gingen, maar ze zaten op een tandem. Wat de bedoeling van de Duitsers was is mij ook niet bekend, maar ze hebben die weten af te leiden en zijn er als een speer vandoor gegaan; de Duitsers schietend achterlatend. Daarna hebben ze zichzelf en de tandem weten te verstoppen en zijn zo ontkomen aan hoop narigheid".

Johan Boumans met links zoon Wim en rechts dochter Tonny op de Tulpstraat (1946). Foto: Familie-archief Boumans

Na de bevrijding van Arnhem in april 1945, mochten de evacués niet direct terugkeren naar Arnhem, omdat het te gevaarlijk was met  mijnen en ruïnes. Eind mei/begin juni mochten ze terugkeren en konden weer hun huis aan de Jasmijnstraat betrekken. Het huis stond er nog. Er was alleen een granaatscherf door het bedje van Tonny gegaan. 

Dat het huis niet verwoest was, had misschien iets te maken met de ligging bij het rangeerterrein van de spoorwegen. 

Het verhaal van twee broers
Het is interessant om te zien hoe twee broers in dezelfde stad een heel ander oorlogsverhaal hebben. Johan en zijn gezin hebben hun huis verlaten en zijn geëvacueerd bij familie in de Liemers. Na de bevrijding zijn zij teruggekeerd en konden hun huis gewoon weer betrekken. Zij waren echte evacués. 

Daar tegenover staat het verhaal van Grad die aan de overkant van de rivier de Neder-Rijn de slag om de Rijnbrug van nabij meemaakte, in een schuilkelder hebben gezeten, twee maanden onderweg geweest zijn, voordat zij in een gastgezin terecht kwamen. Zij vonden bij terugkomst hun huis verwoest en hadden alle bezittingen en goederen verloren. De gevolgen van de oorlog zouden nog drie jaar duren, voordat zij eindelijk een eigen (nood)woning kregen. Zij waren geen evacués, maar vluchtelingen. 

Discussie over evacués en vluchtelingen in de Volkskrant van 2 januari 2020 
















Aflevering 30 wordt gepubliceerd op 22 mei 2020:

Afl 28 >> << Afl 30
V




Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Dutch Podcast Awards

STEM op de podcast IK KOM TERUG. Ga naar: https://podcastawards.nl/ Breng je stem uit en bevestig deze via de e-mail. Dank u